සලු පිලි උනා දැමූ විට..හෙවත් විදුලි බල්බයේ කුමන්ත්රණය

Story No1

මේ කතාව අපි කතාවකින්ම ආරම්භ කරමු……….. පරිඝණකයට ඈඳා ඇති 'ප්‍රින්ටරයෙන්' ලිපියක පිටපතක් මුද්ද්‍රණය කරමින් සිටි ස්පාඥ්ඥ ජාතිකයෙකුවූ මාර්කෝස්ට හදිස්සියේම සිය පරිඝණක තිරයේ දිස්වෙනව මෙන්න මේ වගේ දැන්වීමක්……..”Maintenance Call – Parts inside your printer are at the end of their service life”…..  මේක අප බොහෝ දෙනෙක් නිවසේදී හෝ කාර්යාලයේදී වරක්, දෙවරක් ලැබූ අත්දැකීමක්.  ඉතිං මාර්කොස් තමන්ගේ ප්‍රින්ටරය අරගෙන යනව වෙළඳ ආයතනයට අලුත්වැඩියා කරගන්න හිතාගෙන. ඒත් ඔහුට ලැබෙන්නේ සෑහීමකට පත්විය හැකි පිලිතුරක් නොවෙයි. ඉතිං ඔහු වෙනත් පරිඝනක දෘඩාංඟ විකුනන ස්තාන කීපයකටම සිය ප්‍රින්ටරය අරන් යනව රෙපෙයාර් කරගන්න හිතාගෙන.  ඒත් හැමතැනින්ම ලැබෙන්නෙ එක සමාන විසඳුමක්.  අලුත්වැඩියා කරන්න බැහැ,පාර්ට්ස් නැහැ, වියදම වැඩියි, වැනි නොයෙකුත් හේතු සමග යෝජනා වෙන අවසන් විසදුම අලුත් ප්‍රින්ටරයක් ගන්න කියන එකයි. ලෝකයේ බොහෝ දෙනෙක් කරන විදිහට අලුත් ප්‍රින්ටරය ගන්නවා වෙනුවට, මාර්කෝස් වෙනස් විදිහකට ක්‍රියාකරනවා. මෙය තමන්ටම අලුත්වැඩියා කරගත හැකිදැයි ඔහු අන්තර්ජාලය හරහා කරුනු සොයන්න ගන්නවා. එහෙත් අන්තර්ජාලයෙන් ලැබෙන තොරතුරු ඔහුව පුදුමයටත් කෝපයටත් පත්කරනවා. …….සැලසුම්ගත යල්පැනීම (Planned Obsolescence) යන වචනය මීට පෙර ඔබ අසා නැත්නම්, නිසැකවම මේ ලිපිය කියවීමෙන් පසු ඔබත් මාර්කෝස් මෙන්ම පුදුමයටත්, කෝපයටත් පත්වෙනවා නොඅනුමානය…..ඇත්ත වශයෙන්ම සිදුවී ඇත්තේ 'ප්‍රින්ටරයේ' දෘඩාංඟ දෝශයක් නොව, ප්‍රින්ටරයේ නිශ්පාදිත සමාගම විසින් පූර්ව නිශ්චය කල පිටපත් සංඛ්‍යාවක් මුද්‍රණය කල පසු ප්‍රින්ටරය තුල ස්තානගත කල 'ස්මාර්ට් චිපයක්' මගින් එය ඉබේ ක්‍රියාවිරහිත කිරීමට සලස්වීමය. සිය ප්‍රින්ටරයේ සැබෑ දෝශය පසුපස ඇති දුශ්ඨ ආර්ථික ක්‍රියාවලිය පිලිබඳව පමනක් නොව වාසනාවට මේ දුශ්ඨත්වට එරෙහි සමාජ ව්‍යාපාර හා පුද්ගල සටන්ද ඇති බව අන්තර්ජාලය ඔහුට පසක් කර දෙනවා. මෙවැනි එක් රුසියානු ජාතිකයෙක් සිය වෙබ් අඩවියේ හුදු ලාබය තකා පරිඝනක උපාංඟ නිශ්පාදනය කරන සමාගම් වල නින්දිත සූරාකෑම හෙලිදරව් කරනවාට අමතරව ප්‍රින්ටර් වල මුද්‍රන පිටපත් සංඛ්‍යා ගණනය නැවත ප්‍රත්‍යාරම්බ (Reset) කිරීමට හැකි මෘදුකාංඟයක් නිර්මානය කර නොමිලේ ලබාදීමද කරනවා. මේ මෘදුකාංගය සමගින් කිසිදු අලුත්වැඩියාවකින් තොරව සිය ප්‍රින්ටරය නැවත් පනගන්වන්නට මාර්කෝස්ට හැකි වෙනවා.

ඉහත කතාව කෑගසා පවසන්නේ  මේ මොහොතේ අපේ ලෝකය වේගයෙන් අගාධයට ඇදගෙන යන නියො ලිබරල් අර්ථ ක්‍රමයේ සලු පිලි උනා දැමූ විට පෙනෙන විසකුරු භාවය මිස වෙනකක් නොවේ. ඔබේ ලැප්ටොප් පරිඝනකය සැමවිටම වසර තුනහමාරකින් අක්‍රීය වන්නේ ඇයි දැයි ඔබට ප්‍රශ්නයක් තිබුනානම් නැත්නම් ඔබේ ජන්ගම දුරකතනය අවුරුදු දෙකක් යන්නට පෙර මාරු කරන්නට සිදුවන්නේ ඇයිදැයි ප්‍රශ්නයක් තිබුනානම් දැන් ඔබට උත්තරය  ලැබී ඇත. අපේ සීයා 1970දී ගත් විදුලි පංකාවක් අවුරුදු 40කට පසුව තවමත් හොඳින් ක්‍රියාකරන නමුත් පසුගිය වසර විස්ස, විසිපහ තුල කුනු ගොඩට ගිය විදුලි පංකා ප්‍රමාණය මට පසක් කරන්නේ වෙනකක් නොව සැලසුම්ගත යල්පැනීමය. ඔබ බොහෝ දෙනෙකුටද එවැනි කථාවල් ඇතුවාට සැක නැත. මේ කථා සියල්ලේ සමාරම්භක කථාව හෙවත් 'විදුලි බල්බයේ කුමන්ත්‍රණය' සමස්ථ කථා වස්තුවේම ඉතා පැහැදිලි පිලිඹිබුවක් හෙයින් සැලසුම්ගත යල්පැනීම (Planned Obsolescence) ගැන කිය්ද්දී එය නොකියාම බැරිය. ඉතිං අපි ඒ කතාවට යමු.

Story No 2

මේ කතාවේ එන එකෝමත් එක රට ස්පාඥ්ඥය නොව ඇමරිකාවය. ඇමරිකාවේ කැලිෆොනියා ප්‍රාන්තයේ නගරයක් වන ලිවර්මොර්(Livermore)හි ගිනි නිවන බටයන්ගේ ගොඩනැගිල්ලක් තුල විශේෂ ආරක්ෂාවක් සහිතව පැය 24 මුලුල්ලේ විමර්ශන කැමරාවක් මගින් ආවරනය වන විදුලි බල්බයක් දැල් වෙමින් තිබේ. මෙහි විශේෂත්වයනම් ඉහත බල්බය වසර 1901 සිට අවුරුදු 110යකට වැඩි කාලයක් තවමත් හොඳින් දැල් වීමය. විදුලි බල්බයකට උපන්දින සාදයක් මේ ලෝකයේ පවත්වා ඇත්නම් ඒ වාසනාව හිමිවූයේ 2001දී ඉහත බල්බය සිය සියවන උපන්දිනය සැමරූ අවස්තාවේය. දහසකට ආසන්න නගර වැසියන් මෙම උපන්දින සාදයට සහබාගී වී ඇත. තොමස් එඩිසන් විසින් විදුලි බල්බය ලොවට දායාද කර වසර කීපයකට පසුව 1895හේ පමන මේ බල්බය ෂෙලිස් නැමැත්තෙකු විසින් නිර්මානය කර ඇත. එනම් විදුලි බල්බය බිහිවූ ආරම්බක කාලයේ පටන්ම දීර්ග කාලයක් දැල් විය හැකි බල්බ නිපදවීමේ තාක්ශනය ලොව සතුවී තිබුනු බවය. කොටින්ම තොමස් එඩිසන් 1881 නිර්මානය කල මුල්ම වානිජ්‍ය බල්බ පවා පැය 1500 කට වැඩි කාලයක් දැල්විය හැකිවී ඇත. ……………..නිකමට කල්පනා කර බලන්න ඔබේ ජීවිත කාලය තුල බල්බ කොතරම් ප්‍රමානයක් ඔබේ නිවසේ කුනු ගොඩට යන්නට ඇතිද කියා. ඒ සමගම විනාශ වූ ටංග්ස්ටන්, සිලිකා, ලෝහ, බලශක්ති ප්‍රබව ඇතුලු ස්වබාවික සම්පත් ප්‍රමාණය කොතරම්ද කියා..... අපේ කතාවේ බල්බය වැනි බල්බ අපට තිබුනානම් තත්වය කොහොමද?............

එසේ නම් මේසේ සිදුවූයේ කෙසේද?...... කථාවේ ඉතුරු කොටස නැත්නම් හොඳම කොටස, එයය.

1920ගනන් වල ලොව පුරා බල්බ් නිශ්පාදකයන්ගේ අරමුන වූයේ වැඩි කාලයක් දැල්වෙන බල්බ තැනීමය. සිය නිශ්පාදන වල අනර්ගත්වය කියැවෙන එකල වෙළඳ දැන්වීම් දුටුවහොත් මෙය හොඳින් වටහා ගත හැක. එකල පැය 2500ක් පමන දැල්වෙන බල්බ වෙලඳ පොලේ බහුලව තිබින. නමුත් මේ දීර්ඝායුෂ බල්බ නිශ්පාදනයට දීර්ඝායුෂ තිබුනේ නැත. අද අප මේ මොහොතේ අත් විදින සැලසුම්ගත යල්පැනීමේ විසකුරු සූරා කෑමේ ආරම්භය සනිටුහන් වෙන්නේ ලොව බල්බ නිශ්පාදනය කරන ඕලන්දයේ Philips'', ජර්මනියේ 'Osram' ඇතුලු ප්‍රමුක සමාගම් එක්වී 1924 නිර්මානය කරගන්නා ෆීබස් (Pheobus) නම් වෙළඳ කාටලය බිහිවීමත් සමගය. මෙම කාටලයට ඇමරිකාවේ, යුරෝපයේ මතු නොව, ජපානයේ මෙන්ම එවකට අධිරාජ්‍යවාදීන්ගේ යටත්විජිත් බවට පත්ව තිබූ බොහෝ ආසියානු ,අප්‍රිකානු රටවල සමාගම්ද අයත් විය. මොවුන්ගේ අරමුන වූයේ විදුලි බල්බයේ ගුනාත්මක භාවය අඩුකොට දැල්වීම පැය 1000කට වඩා අඩු කිරීමය. ඒ හරහා වැඩි බල්බ ප්‍රමානයක් විකුනා වැඩියෙන් ලාබ ලබා ගැනීමය. වසර කීපයක් තුල සිය දුශ්ට අරමුනු ඉටුකර ගන්නට මේ වෙළද කාටලය සමත් වෙයි. පසු කාලීනව මේ කාටලයට සම්බන්ඳ ලේඛන හදාරන ජර්මන් සමාජ විද්යාඥයෙකු වන හෙල්මුට් හෝග් (Helmut Hoge) විසින් ඉතා රහසි ගතව සිදුකල මේ ජඩ ක්‍රියාවලිය හෙලිදරව් කරනු ලබයි.

එතැන් පටන්, මේ ලෝකය එහි පරිසරය, සතා සීපාවා මතුනොව මිනිසුන්ද ආර්ථික ලාභය වෙනුවෙන් විනාශ කරමින්යන පවතින සිස්ටම් එකේ අනිවාර්‍ය අංගයක් බවට සැලසුම්ගත යල්පැනීම පත්විය. මුල් අවධියේදී සැලසුම් ඉන්ජිනේරුවන් සිය දැනුම හා කුසලතා තත්වයෙන් බාල භාන්ඩ නිශ්පාදනය උදෙසා පාවිච්චි කිරීමට යම් ප්‍රතිවිරෝධයක් දැක්වූවද ඔවුන් අභිබවා සමාගම් මුදලාලිලාගේ මුදල් අවසානයේ ජය ලැබීය. අද දවසේ ඉන්ජිනේරුවන්ට නම් භාන්ඩ සැලසුම් කල හැක්කේ සිය සේවාදායක සමාගමේ ලාභය උපරිම කලහැකි ව්‍යාපාරික උපායමාර්ගයන්ට යටත්වය. ඉහත කථා ද්විත්වයේ සඳහන්වූ Planned Obsolescence / Built-in-Obsolescence අමතරව මෙහිම තවත් මානයක් ලෙස Perceived Obselescence පවතියි. මෙහිදී සිදුවන්නේ භාන්ඩය සියයට සීයක් හොඳින් ක්‍රියාත්මක වුවද, මෝස්තරයෙන්,නවීනත්වයෙන් හෝ පිටත පෙනුමෙන් යල් පැන තිබීමය. ඇඳුම් පැලඳුම් විලාසිතා,ජංගම දුරකතන, මෝටර් රථ දීර්ඝ ලැයිස්තුවකට අයත් උදාහරණ කීපයකි. ක්‍රියාකාරීත්වයේ සුලු වෙනසක් හෝ බොහෝවිට පිටත පෙනුමේ වෙනසක් පමනක් හරහා පැරනි භාන්ඩ වීසිකර අලුත් මොඩල් එක මිලදී ගැනීමට බල කෙරෙන පෙලඹවීමයි. මෙය තනිකරම වෙළඳ දැන්වීම් හා මාධ්‍ය හරහා පාරිබෝගිකයන්ගේ මොල තුල නිර්මානය කරන දෙයකි. Credit Card , ලීසිං, කොටස් වශයෙන් ගෙවීමේ ක්‍රම වැනි ණය කන්දරාවන් තමංට මේ මොහොතේ අත්‍යාවශ්‍ය නොවන දෙයක් ගැනීමට ඇති පෙලඹවීම තීව්‍ර කරයි. මෙසේ නිකරුනේ කුනුගොඩට යන භාණ්ඩ යනු අති දැවැන්ත ස්වභාවික සම්පත් ප්‍රමානයක් විනාශ කිරීමට ලැබෙන සහතිකයයි.

Pirates of the…………….Next Generation

අනාගත පරම්පරා ගනනාවක් වෙනුවෙන් ඇති ස්වභාවික සම්පත්, අතීතයේ වසර මිලියන ගනනක් පුරා නිර්මානයවූ ස්වභාවික සම්පත්, වර්තමානයේදී නිමේශයක් තුල කාබාසිනියා කරමින් ලාභයම පමනක් සොයන ලෝකයක් තුල අපි මංමුලාවූවන්සේ ඉබාගතේ දුවමින් සිටිමු. අතිශය සීමිත සම්පත් ප්‍රමානයක් අතැතිව මේ ක්‍රියාවලිය තව කොතරම් කාලයකටදැයි ඇසිය යුතු කාලය එළබ ඇත.  තව දුරටත් මේ නියෝ ලිබරල් ධනවාදය තුල මිනිසාට හෝ පෘතිවියට අනාගතයක් නැත. අධික වේගයෙන් අප ගමන් කරමින් සිටින්නේ අනිවාර්ය ව්‍යසනයක් කරාය. වටිනා ගහකොලද, සතා සීපාවාද පොසිල ඉන්දනද ඇතුලුව බොහෝ සම්පත් දැනටමත් අපට අහිමි වී ඇත, නො එසේනම් නුදුරේදීම අහිමිවීමට නියත විවරන ලබා ඇත. ලෝකයේ බොහෝ මත්ස්‍ය බිම් මෙසේ සූරාකා විනාශ කර ඇත, අද ඒවා මාලු නැති මුහුදු බවට පත්වී ඇත. ඇමරිකාව ප්‍රමුක බටහිර විසින් මෙසේ විනාශ කර දැමූ එක් කුප්‍රකට මත්ස්‍ය බිමක් නම් සෝමාලියාව අවට මුහුදු ප්‍රදේශයයි. අතීත සෝමාලියානු ධීවර ප්‍රජාව, අද මුහුදු කොල්ලකරුවන් වීමේ ප්‍රමුක හේතුව එයයි. අප, ඔවුන් මේ තත්වයට ඇද දැමූ ආර්තික මොඩලය වැළඳ ගනිමින් කොල්ලකරුවන්ට පයින් ගසමින් සිටිමු, එහෙත් ඛේදවාචකයනම් අපේ දරුමුනුපුරන්ගේ ඉරනමද ඔවැනිම වනු ඇති බවය.

Day light robbers

සුප්‍රකට ඇපල් සමාගමද, එහි මහ මොලකරු ලෙස සිටි (මෑතකදී මියගිය) ස්ටීව් ජොබ්ස්ද සිය මඩි තරකර ගැනීමට සැලසුම්ගත යල්පැනීම ඉහලින්ම භාවිතාකරන්නන් අතර ඉදිරියෙන්ම සිටී. Apple i-Pod එක වෙළඳ පොලට ආ අවදියේ එහි බැටරිය නිර්මානය කර තිබුනේ වසරකට ආසන්න කාලයකදී අක්‍රීයවීමටය, එහෙත් එවිට බැටරිය ප්‍රතිශ්ඨාපනය කිරීමේ කිසිදු ක්‍රමවේදයක් ඔවුන් සතුව නොවීය, ඒ වෙනුවට ඇපල් සමාගමේ උත්තරය වූයේ, බැටරියේ දෝශයට මුලු උපාංගයම විසි කර අලුත් එකක් ගන්නා ලෙසය. ඒ වනවිට ඇමරිකාවේ පමනක් i-Pod මිලියන 3ක් විකුනා තිබුනි. බොහෝ දෙනෙක් එසේ කලද, මෙයට විරුද්ද වූවන් ,සමාජ ක්‍රියාකාරීන්ද සමග එක්වී, අධිකරනයට යාමත් සමග පාදයක් පසුපසට තියන්නට ඇපල් සමාගමට සිදුවිය. ඒ අනුව උපාංගය වීසිකරනවා වෙනුවට බැටරිය මාරුකිරීමෙන් පමනක් නැවත යතා තත්වට පත්කර ගැනීමට අවශ්‍ය පහසුකම් සලසන්නට සමාගම එකඟ විය. එහෙත් අදටද විවිද මුහුනුවරේ සැලසුම්ගත යල්පනීම සිය නිශ්පාදන තුල කිසිදු හිරිකිතයක් නැතුව ලාභය වෙනුවෙන් පාවිච්චි කරන සමාගම් අතර 'චැම්පියන්ලා' ඇපල් විය යුතුය. සෑම විටම ලියාපදිංචි නොකල (Unregistered)මෝටර් රථයක් පැදවීම වැනි බොළඳ ආශාව තෘප්ත කර ගැනීමට, සෑම 6 මසකට වරක් තමන් පාවිච්චි කල බෙන්ස් කාර් එක ඉවත්කර අලුත් බෙන්ස් රථයක් ගත් ස්ටීව් ජොබ්ස් වැන්නෙක්ගෙන් ඔයිට වඩා දෙයක් බලා පොරොත්තු වීමද එක අතකට විහිලුවකි. (ඔහු ජීවත් වූ ප්‍රාන්තයේ ලියාපදිංචි නොකර මෝටර් රථයක් මාස 6ක් භාවිතා කල හැකිය.) ස්ට්ව් ජොබ්ස් පඩි ගත්තේ ඩොලර් 1 (අනේ පවු කුක්කු පැටියා) වැනි ගොං පාට් ලියන රට තක්කඩියන් නොලියන ඇත්ත මේවාය.

Quietly flows the Odaw……………or is it?

මේ ඉවක් බවක් නැති නිශ්පාදනයේ අනික් අනිවාර්‍ය අංගය පරිසර විනාශයයි. හුස්ම ගැනීමට පිරිසිදු වාතය, බීමට සුදුසු වතුර ටික මේ මොහොතේද දුර්ලභ වස්තූන් වී හමාරය. ඉහල යන ගෝලීය උනුසුමද, එකක් පසුපස තවෙකක් ලෙස එන ස්වාභාවික විපත්ද, පරිසර විනාසයේ සුලබ ප්‍රතිවිපාකය. තුන්වන ලෝකයේ රටවල ගොඩ ගසන බටහිර රටවලින් වීසිකරන, විශේෂයෙන් ඉලෙක්ට්‍රොනික හා පරිඝනක අබලි කඳුද තවත් විපාකයකි. අප්‍රිකානු දුප්පත් රාජ්‍යයක් වන ඝානාවේ ඇග්බොලොශි හි ඔඩාව් (Odaw) නදිය හා ඒ අවට තැනිතලා පිටිය හඬගා කියා සිටින්නේ මේ විශම ආර්තික මොඩලයේ දුෂ්ටත්වයයි. මීට දශක දෙකකට පමන පෙර ඉතා සුන්දර නදී තෙරක් අසබඩ වූ සුපිරිසිදු මනරම් පරිසර පද්දතිය අද අබලි පරිඝනක හා උපාංග, 'T.V', රේඩියො උපාංග ගොඩ ගැසූ දැවැන්ත කුනු ගොඩකි,ජලය එකතැන රැඳී පල්වූ ලෙඩ රෝග පතුරන දුඟද හමන පල් වලකි, තැන ,තැන ලෝහ ලබා ගැනීමට මේ අබලි වලට ගිනි තැබීමෙන් නිකුත් වන විශ දුම් අහසට නැගෙන මර උගුලකි. එදා ඔඩාව් නදිය අසල සුන්දර පරිසරයක පාපන්දු ක්‍රීඩා කරමින් කෙලිදෙලෙන් දුව පැන්න සතුටින් පිරි මුහුනු සහිත දරුවන්ගේ දරුවන් අද දුප්පත් කමින් මිරිකෙමින් කේඩෑරිවී ගිය මුහුනු සහිතව වැරහැලි ඇඳගෙන මේ කුනු කන්ඳ මත යකඩ ඇතුලු වෙනත් ලෝහ සොයමින් යන කුනු බුදින්නන් වී ඇති සැටි මේ නියො ලිබරල් දහදුරාව ලෝකය ඇදගෙන යන දිශානතිය, එහි පාරිසරික ඵලවිපාක මතු නොව මානව ඛේදවාචකය පිලිබඳ කදීම එහෙත් අතිශය දුක්බර රූපසටහනකි.

අද අප දෑස් නිලංකාරව බලා සිටින මේ සුරංගනා මායාවට එපිටින් ඇති සත්‍ය තෙරුම් ගැනීම තව දුරටත් පමා කලනොහැකි වී ඇත.  එබැවින් අපට අසන, දකින, කියවන දෑ සියල්ල දෙස විවෘත මනසින් බැලීමට,විචාරාක්ශියෙන් බැලීමට හා විශ්ෂයෙන් මොලය පාවිච්චි කිරීමට බල කෙරී ඇත. මීට සති කීපයකට පෙර සිංහල බ්ලොග් එකක (නම මට හරියටම මතක නැත ), නිමල්,සුනිල් කමල් වැනි සුලබ නාමයන් හා මාතලං, බුවා වැනි බ්ලොග් නාමයන්ද, ඈදා ගෙන ‘ඉස්සන් වලක’ සරල උදාහරණයකින් සියලු ප්‍රශ්න වලට නියො ලිබරල් ධනවාදයේ උත්තර ඇතැයි සුරංගනා කතාවක් තිබුනා දුටුවෙමි. එහෙත් පැහැදිලි සත්‍ය නම් මේ සිස්ටම් එක එකක් ,පසුපස තවෙකක් ලෙස උත්තර නැති දැවැන්ත ප්‍රශ්න කන්දරාවක් නිර්මානය කරමින් යන බවය.  මේ මාලු වලේ මාලු බාන කුසල්හාමිලාගේ සුදු පිරුවට සලු පිලි උනා දැමූ විට හමුවන්නේ එක්කෝ, අරුනි ශපීරො ජාතියේ කුලියට ගජබින්නාලංකාරය ලියන රට තක්කඩියෙකි, නැත්නම් ඒ/ලෙවල් ඉකොනොමික්ස් වලින් රටේ ආර්තිකය විග්‍රහ කරන බන්දුල 'ධන-රිණ' ගුනවර්ධන පන්නයේ රට හරකෙකි. මේ කුමක් වුවද කියවන්නා සිහි බුද්දියෙන් කියවීම මේ මොහොතේ අත්‍යාවශ්‍ය කොන්දේසියක් වී ඇත්තේ තව දුරටත් මංමුලාවී සිටීම යනු අපේ මිනී වල අපිම කපා ගැනීමම වන බැවිනි.

End of the Story

'සැලසුම්ගත යල්පැනීම' ආශ්‍රිත අපේ අද කතාව අවසන් කිරීමට විදුලි බල්බය තරම් යෝග්‍ය වෙනකක් නැත. බාල විදුලි පහන් නිපදවීම ඇරඹූ කාලයේ සිටම දීර්ගායුශ බල්බ සදහා සැලසුම් බොහෝ ප්‍රමානයක් එලිදැක් වුවද ඒවා වානිජ්‍ය නිශ්පාදනය තුලට කිසිවිට වැද්ද ගත්තේ නැත. යලි එවන්නකට උදාහරන හමුවන්නේ, දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු බිහිවූ නැගෙනහිර යුරෝපානු 'සමාජවාදී' කදවුර තුල කාර්මික අතින් වඩත්  ඉදිරියෙන්ම සිටි නැගෙනහිර ජර්මනියෙනි.  බටහිර ලාභය පදනම්වූ ආර්තික මොඩලයට එරෙහිව නැගෙනහිර රාජ්‍ය-ඒකාදිකාරී, එක අතකට අකාර්යක්ශම , මධ්‍යගත ආර්තිකයක් අඩසිය වසකට ආසන්න කාලයක් විශාල කාර්මීකරනයක් සහිතව වර්දනය විය. නැගෙනහිර ජර්මනියේ කම්හලක දීර්ඝායුෂ විදුලි බුබුලු නිපදවූ අතර, 80' ගනන්වල වරක් ජාත්‍යන්තර වෙලඳ ප්‍රදර්ශනයකට ඉදිරි පත් කර තිබුනේ, බටහිර වෙළඳපොලට හඳුන්වාදීමේ උත්සහයක් ලෙසය. බටහිර රාජ්‍යයන් එකකවත් ඉහත බල්බ නිපද්වීමට හවුල්කාර සමාගමක් සොයා ගැනීමට නොහැකිවූ අතර, එවායේ සේවකයන්ගේ මතය වූයේ දීර්ගායුශ බල්බ නිපදවූවොත් වෙළදාම අඩුවී  තමන්ගේ රැකියා අහිමි වන බවය. එහෙත් ජර්මන් සමාගමේ ඉන්ජිනේරුවන්ගේ මතය වූයේ “දීර්ගායුශ බල්බ නිසා ඒවා නිශ්පාදනයට අවශ්‍ය ස්වභාවික සම්පත් දිගු කලක් ආරක්ශාවන නිසා සිය රැකියා දීර්ගකාලයකට සුරක්ශිත වන” බවයි. 89යේ බර්ලින් තාප්පය බිඳ වැටී නැගෙනහිර ජර්මනියද බටහිර ආර්තික මොඩලය වැලඳගැනීමත් සමග ඉහත බල්බයද අභාවයට ගිය අතර දැන් ඒවා දකින්නට ඇත්තේ කෞතුකාගාරවල ප්‍රදර්ශන භන්ඩයක් ලෙස පමණි.

නැගෙන්හිර ජර්මනියේ හෝ පැරණි සොවියට් රුසියාවේ හෝ පැවති යල්පැන්න සමාජාර්තික මොඩලය අදට නොගැලපුනද එම ප්‍රකාශයේ හරය ගත්විට අප කලයුත්තේ අපේ පමනක් නොව අපේ දරු මුනුබුරන්ගේ රැකියාද සමස්තයක් ලෙස මානව සංහතියේ පැවැත්මද ආරක්ශා කලහැකි වඩාත් ධරණීය ආර්තික මොඩලයක, සුසමාදර්ශ වෙනසක අත්‍යවශ්‍යතාවය වෙනුවෙන් සටන් වැදීමට නොපමාව නැගී සිටීමයි. විදුලි බල්බ කුමන්ත්‍රනයේ ප්‍රභල භූමිකාවක් රඟපෑ Philips අධිරාජ්‍යයේ වත්මන් පුරුකක් වන වොරන් ෆිලිප්ස් වසර 25ක් දැල් විය හැකි බල්බ නිශ්පාදනය කරමින් සිය දායකත්වය ලබාදෙමින් සිටියි. මෙසේ ලොව පුරා බොහෝ දැනුවත් මිනිසුන්, ගැහැනුන් තනි තනිව මෙන්ම, කුඩා කන්ඩායම් ලෙසද විවිද මානයන්ගෙන් මේ සටන දැනටමත් ආරම්බ කර ඇත. මිනිසත් බවේ නාමයෙන් එක්ව අත්වැල් බැඳගෙන පොදුසටනක් බවට පත් කිරීම හෙට දවසේ යහපත් ලොවක් ප්‍රර්තනා කරන සියල්ලන්ගේ අද දවසේ වගකීම, යුතුකම බව අවිවාදිතය.

වැදගත් විශයය....4 ( Sex Education in Sinhala )

කූපර් ග්‍රන්ථි

කූපර් ග්‍රන්ථි කියන්නේ බෝංචි ඇටයක් තරමේ ග්‍රන්ථි දෙකක්.පුරස්ථිති ග්‍රන්ථියට පහළින් දෙපැත්තේ මේවා දෙක පිහිටලා තියෙන්නේ.මේවා  එක එකක් කුඩා නාළයක් මගින් මුත්‍ර මාර්ගයට විවෘත වෙනවා.ලිංගික ආවේගය ඇති වීමත් එක්කම කූපර් ග්‍රන්ථිවල තියෙන ශ්‍රාවයන් මුත්‍ර මාර්ගයට මුදා හැරෙනවා.මේ ශ්‍රාවය ක්ෂාරීයයි.ඒ නිසා මුත්‍ර මාර්ගයේ මුත්‍ර නිසා ඇතිවෙලා තියෙන ආම්ලික බව නැති කරන්ඩ මේ ශ්‍රාවය දායක වෙනවා.ඒ වගේම ශුක්‍ර තරලයට මුත්‍ර මාර්ගය හරහා පහසුවෙන් ගලා යාමටත් මේ ශ්‍රාවය පැවතීම උදව්වක් වෙනවා.ඊට අමතරව ශිෂ්ණයේ කෙළවර යම් පමණකට තෙත් බවක් ඇති කර ලිහිසි කාරකයක් විදිහටත් මේ තරලය ක්‍රියාත්මක වෙනවා.

මුත්‍ර මාර්ගය

ගැහැනුන්ට වගේ නෙමෙයි පිරිමින්ට මුත්‍ර පිටවීමටත්, ලිංගික ක්‍රියාවේදී පිටවන ශ්‍රාවයන් ගමන් කිරීමටත් දෙකටම තියෙන්නේ පොදු නාළයක්.ඒ තමයි මුත්‍ර මාර්ගය.පිරිමින්ගේ මුත්‍ර මාර්ගය සාපේක්ෂකව දිගින් වැඩියි.ඒක 20cm විතර දිගයි.මුත්‍රා කිරීමේදී මුත්‍රත්, ලිංගික සුරතාන්තයේදී ශුක්‍ර තරලයත් ගමන් කිරීමට මුත්‍ර මාර්ගය ඉඩ දෙනවා.ඒ උනාට ශුක්‍ර තරලය පිට වෙද්දී මුත්‍ර පහකරන්ඩ මුත්‍ර මාර්ගය ඉඩ දෙන්නේ නෑ.ශිෂ්ණය සෘජු වෙලා තියෙද්දිත් මුත්‍රා කරන්ඩ අමාරු මුත්‍ර මාර්ගයට මුත්‍ර එන විවරය ඒ වෙලාවට වැහිලා තියෙන හින්දා.

ශිෂ්ණය

මේක තමයිනේ වැදගත්ම ඉන්ද්‍රිය.ශිෂ්ණය කියන්නේ අවශ්‍ය වෙලාවට සෘජු වෙන අනිත් වෙලාවට නිකං එල්ලි එල්ලි තියෙන ව්‍යුහයක්නේ.මේක සෘජු වීම නොවුනොත් බෙලහීනයෙක් කියලා අපහාස විඳින්ඩ වෙනවා.ඒ වගේම හැමතිස්සෙම සෘජු වෙලා තිබ්බොත් වනචරයෙක් කියලා අපහාස විඳින්ඩ සිද්ද වෙනවා.මේක පාලනය කරං ඉන්නෙ කොච්චර අමාරුවෙන්ද කියලා දන්නේ ඒක තියෙන එකෙක්ම විතරයිනේ.

ප්‍රියාපස් නම් ග්‍රීක දෙවියා

ශිෂ්ණය හැදිලා තියෙන්නේ ස්පොන්ජිමය පටකවලින් හැදිච්ච කූරු වගේ ව්‍යුහ තුනකිං.මේවායෙන් දෙකක් එක සමානයි.ඒ දෙක ඉහළ දෙපැත්තේත් අනිත් එක පහළ මැදත් පිහිටලා තියෙනවා.ඉහළින් තියෙන ව්‍යුහ දෙක වටේට තද පටකයකින් හැදිච්ච ආවරණයක්, ඒ කියන්නේ කවරයක් තියෙනවා.මේ ඉහළින් තියන ස්පොන්ජිමය පටක මැද්දෙන් ධමනි කියන රුධිර නාළ( හදවතේ ඉඳං රුධිරය අරන් එන රුධිර වාහිනී ) පිහිටලා තියෙනවා.දැං ඉතිං ඔන්න කට්ටිය මතක් කර ගන්ඩ අර ඉස්සර කාලේ රුපියල් දෙකට තිබ්බ අයිස් පැකට්. අන්න ඒ අයිස් පැකට් කාලා ඉවර වෙලා ඒකට හුලං පුරවලා කොහෙ හරි ගහලා 'ඩෝං' ගාලා පිපිරෙව්වා මතකද? අන්න ඒ වගේ නිකං හිතලා බලන්ඩ ඒ අයිස් පැකට් එකකට තරමක පීඩනයෙන් වතුර පිරෙව්වොත් මොකද වෙන්නේ?? 

අන්න ඒ සිද්දියම තමයි ශිෂ්ණයෙත් වෙන්නේ.ශිෂ්ණයේ මේ තියෙන ස්පොන්ජිමය පටකවල රුධිරය පිරෙනවා.එතකොට ශිෂ්ණය ක්‍රමයෙන් ප්‍රමාණයෙන් විශාල වෙනවා.ඊට පස්සේ අර ස්පොන්ජිමය පටක වටේ තියෙන තද පටකයෙන් හැදිච්ච කවරේ නිසා එක්තරා අවස්ථාවකදි විශාල වෙන එක නැවතිලා මේ පටක ඇතුලේ පීඩනය වැඩි වෙන්ඩ ගන්නවා.ඊට පස්සේ මේ පීඩනය නිසා ශිෂ්ණය සෘජු වෙන්ඩ පටං ගන්නවා. ශිෂ්ණයට රුධිර සැපයුම වැඩි වෙනකොට ශිෂ්ණය ප්‍රමාණයෙන් විශාල වෙද්දි ශිෂ්ණයෙන් රුධිරය අරන් යන ශිරා අවහිර වෙනවා.ඒ නිසා ශිෂ්ණය ඇතුලේ රුධිරය එක් රැස් වෙලා පීඩනය වැඩි කරගන්ඩ පුළුවං.

ඉතිං ලිංගික ක්‍රියාවේදී ශුක්‍ර මෝචනය උනාට පස්සේ ශිෂ්ණයට ලැබෙන මේ රුධිර ප්‍රමාණය අඩු වීම නිසා නැවතත් ශිෂ්ණය කුඩා වෙනවා.

ශිෂ්ණයේ අග කෙළවර තියෙන ශිෂ්ණ මුණ්ඩය හැදෙන්නේ අර පහළින් තිබුණු ස්පොන්ජිමය පටකය ශිෂ්ණය කෙළවරදී විශාල වීම නිසා.මේ පහළින් තියෙන ස්පොන්ජිමය පටකය මැද්දෙන් තමයි මුත්‍ර මාර්ගය ගමන් කරන්නේ.මේ ශිෂ්ණ මුණ්ඩය කියන කොටස තමයි පුරුෂයින්ගේ ලිංගිකමය සංවේදී ප්‍රධානම ප්‍රදේශය.

ශිෂ්ණ මුණ්ඩය ප්‍රදේශය ආවරණය වෙලා තියෙන සම පසුපසට කිරීමෙන් ශිෂ්ණ මුණ්ඩය නිරාවරණය කරන්ඩ පුළුවන්.යුදෙව්වන් සහ මුස්ලිම් අය මේ පෙර සම කපා දමනවා.පෙරසම් කපා නොදැමූ අය මේ පෙරසම පසුපසට කර ශිෂ්ණය පිරිසිඳු කිරීම වැදගත්.එහෙම නිතර පිරිසිඳු නොකිරීම නිසා ශිෂ්ණ මුණ්ඩය හා පෙරසම අතර 'ස්මැග්මා' කියන ශ්‍රාවයන් එකතු වෙනවා.සාමාන්‍ය ජන වහරේ 'පොල්කුඩු' ලෙස හඳුන්වන මේ ස්මැග්මා දුඟදින් යුක්ත වන අතරම පිළිකා කාරකද වෙනවා.

ශිෂ්ණයේ පිළිකාවක්

ශිෂ්ණයේ ප්‍රමාණය ගැන කළබල විය යුතු නැත.ශිෂ්ණයේ ප්‍රමාණය මත ඔබේ හෝ සහකාරියගේ තෘප්තිය රඳා පවතින්නේ යැයි කිසි විටක සිතන්න එපා.ශරීරයේ ප්‍රමාණයට සාපේක්ෂකව විශාලම ශිෂ්ණය හිමි වන්නේ මිනිසාටයි.කොහොමත් කාන්තාවක් තෘප්තිමත් කිරීමට අඟල් 4ක් දිග ශිෂ්ණයක් තිබීම ප්‍රමාණවත් කියලයි කියන්නේ.අනික ඔබේ සහකාරිය ඔබේ ශිෂ්ණය ප්‍රමාණවත් නැතැයි ඔබට චෝදනා කරන්නේ නම් (ඔබ සැළකිල්ලට ගත යුත්තේ ඔබේ සහකාරියගේ චෝදනා පමණි.ලෝකයා මොන කතා කිව්වත් ඒ කිසිවෙකුත් ඔබගෙන් ලිංගික තෘප්තිය බලාපොරොත්තු නොවන නිසා ඒ වෙනුවෙන් වෙහෙසී පළක් නැත.) ඔබ කළ යුත්තේ ඇය යෝනි මාර්ගය විශාල කර ගැනීම පිළිබඳව දොස් පැවරීමය.

ලෝකයේ ප්‍රදේශ අනුව ශිෂ්ණවල ප්‍රමාණයන්

වැදගත් විශයය....3 ( Sex Education in Sinhala )

කලිං වෘෂණ ගැන කිව්වනේ.දැං වෘෂණ ඇතුලේ සිද්ධ වෙන ක්‍රියාව දළ වශයෙන් කියන්ඩයි හදන්නේ.

දන්නවනේ වෘෂණ ඇතුලේ ප්‍රධාන වශයෙන් සිද්ධ වෙන්නේ ශුක්‍රාණු ජනනය වෙන එකනේ.එයිට අමතරව ටෙස්ටොස්ටෙරොන් කියන පුරුෂ හෝමෝනය හදන්නත් ප්‍රධාන වශයෙන් වෘෂණ දායක වෙනවා.මේ කියන ටෙස්ටොස්ටෙරොන් හැදෙන්නේ වෘෂණවල තියෙන 'ලේඩිග් සෛල' කියන සෛල ඇතුලේ.කලිං කිව්වනේ වෘෂණ ඇතුලේ තියෙන්නේ නාල ගොඩක් එහෙම නැත්තං බට පද්ධතියක් කියලා.මේ බට අතරේ (ඇතුලේ නෙමෙයි ) තමයි ලේඩිග් සෛල තියෙන්නේ.එතකොට බට ඇතුලේ සෛල ජාති දෙකක් තියෙනවා.එක ජාතියක් බෙදිලා බෙදිලා තමයි ශුක්‍රාණු හැදෙන්නේ.අනිත් සෛල ජාතිය තමයි "ස'ටොලී සෛල" කියන්නේ.එයාලගේ කර්තව්‍යය තමයි ශුක්‍රාණු හදන එකට උදව් කරන එක.එයිට අමතරව මෙයාලා බට පද්ධතිය ඇතුලට දියරයක් ශ්‍රාවය කරනවා.ඒ දියරයත් එක්ක වෘෂණ ඇතුලේ හැදෙන ශුක්‍රාණු වෘෂණවලින් පිටතට එනවා.

ටෙස්ටොස්ටෙරොන් හෝමෝනය පුරුෂයින්ගේ ලිංගික අවයව හදන්ඩ, පුරුෂ ගතිලක්ෂණ පවත්වගෙන යන්ඩ වගේම ලිංගික ආශාව ඇති කරන්ඩත් දායක වෙනවා.ඒක හින්දා එක එක අවශ්‍යතාවලදි සමහරුන්ගේ වෘෂණ ඉවත් කරනවා.සමහරු අධික ලිංගික ආශාව හින්දා ස්ත්‍රී දූෂකයෙක් උනොත් දඬුවමක් විදිහට වෘෂණවල ක්‍රියාකාරීත්වය නැති කරන්ඩ දකුණු කොරියාව වගේ සමහර රටවල් ක්‍රියා කරනවා.ඒ වගේම හරක්, බල්ලෝ වගේ සත්තුංගේ ප්‍රජනන හැකියාව නැති කරන්ඩත් මේ විදිහට වෘෂණ විනාශ කරලා දානවා.ඒ දවස්වල හරක්ව වඳ කරන මේ ක්‍රියාවට කිව්වේ 'කර අඹනවා' කියලා.ඒක කලේ පොලු දෙකක් අරගෙන හරකගෙ වෘෂණ දෙක මේ පොලු දෙක මැද්දට තියලා අඹරණ එකලු.හිතනකොටත් යටිබඩ කොර වෙලා යනවා.



වෘෂණ කෝෂය

වෘෂණ කෝෂය කියන්නේ ශරීරයෙන් පිටතට එල්ලී ඇති සමෙන් සෑදුනු මල්ලක් වගේ ව්‍යුහයක්.මේකේ එක එක වෘෂණය සඳහා වෙන වෙනම කොටස් දෙකක් තියෙනවා.ඒ කියන්නේ එළියෙන් පේන්නේ එකක් වගේ උනාට ඇතුලෙන් වෘෂණ දෙක වෙන් කරමින් බිත්තියක් තියෙනවා.ඒක හින්දා වෘෂණ දෙක පැත්ත මාරුවෙයි කියලාවත් දෙක පැටලෙයි කියලාවත් බය වෙන්ඩ ඕනෙ නෑ.වෘෂණ කෝෂයේ කාර්යය වෙන්නේ ශුක්‍රාණු ජනනය සඳහා අවශ්‍ය කරන නියම උෂ්ණත්වය වෘෂණවලට ලබා දෙන එක.මේ සඳහා එහි ඇති දහදිය ග්‍රන්ථිත් දායක වෙනවා.

අපිවෘෂණ

අපිවෘෂණ කියන්නේ එක එක වෘෂණයක ඒවා මත පිහිටලා තියෙන පුංචි පණුවෙක් වගේ ව්‍යුහයක්.මෙයත් නාළ පද්ධතියක්ම තමයි.ඒත් මෙයා වෘෂණයෙන් පිට වෙන නාළ ටික එකට එකතු කරලා තනි බටයක් බවට (ශුක්‍ර නාළය බවට ) පත් කරන්ඩ දායක වෙනවා.ඒ වගේම වෘෂණයෙන් පිට වෙන ශුක්‍රාණු පරිණත වෙන්නෙත් අපිවෘෂණයේදි තමයි.

ශුක්‍ර නාළ

එක එක වෘෂණයේ හැදෙන ශුක්‍රාණු ශිෂ්ණය කරා ගේන්ඩ දෙපැත්තේ තියෙන බට දෙක තමයි ශුක්‍ර නාළ කියන්නේ.වෘෂණ තියෙන්නේ ඇඟෙන් එළියෙනේ.ඒත් හැදුනේ ඇඟ ඇතුලේ හින්දා වෘෂණ එළියට ආවට ශුක්‍රානු ගෙනියන බට ලයින් එක යන්නේ වෘෂණවල ඉඳං ආයෙත් ඇඟ ඇතුලට.ශ්‍රෝණිය ඇතුලේ මුත්‍රාශයට දෙපැත්තෙන් ගිහිල්ලා මේ ශුක්‍ර නාළ දෙක පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය ඇතුලෙදි මුත්‍ර මාර්ගයට එකතු වෙනවා.

පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය

පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය කියන්නේ ලෙල්ල ඉවත් කරපු පුවක් ගෙඩියක් වගේ ව්‍යුහයක්.මේක මැද්දෙං තමයි මුත්‍රාශයේ ඉඳං 'මුත්‍ර මාර්ගය' ඒ කියන්නේ 'මුත්‍ර වාහිනිය' ගමන් කරන්නේ.ඒ යන අතර මැදදි මුත්‍ර මාර්ගයට ශුක්‍ර නාළ වගේම ශුක්‍ර ආශයිකා දෙකත් විවෘත වෙනවා.මේ පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය ටිකක් දැඩි ව්‍යුහයක්.ඒ හින්දා මිනිහෙක් මැරිලා අඳුණ ගන්ඩ බැරි වෙන තරමට කුණු උනත් මේ පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය ටිකක් කල් යනකං නරක් නොවී තියෙනවලු.ඒක හින්දා ඔය නරක් වෙච්ච මිනී එහෙම හම්බ උනාම ගෑනුද පිරිමිද කියලා අඳුර ගන්ඩ මේ පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය උදව් වෙනවා.

පුරස්ථිති ග්‍රන්ථියේ කාර්යය වෙන්නේ ශුක්‍ර තරලය හදන්ඩ දායක වෙන එක.වෘෂණවල හැදිච්ච ශුක්‍රාණු පිට වෙන්නේ තරලයක් විදිහටනේ ඉතිං මේ තරලයට ශ්ලේශ්මලය යම් ප්‍රමාණයක් එකතු කරන්නේ පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය.ශ්ලේශ්මලය කියන්නේ නිකං සෙම වගේ ජල්ලිමය තරලයකට.ඊට අමතරව ශුක්‍ර තරලය භාශ්මික කරන්ඩත් පුරස්ථිති ග්‍රන්ථියේ ශ්‍රාවයන් දායක වෙනවා.ශුක්‍රාණුවලට ආම්ලික මාධ්‍යවල පවතින්න බෑ.ස්ත්‍රී යෝනිය ආම්ලිකයිනේ (දන්නැති අයට- ආම්ලිකයි ඈ..). ඉතිං මේ ස්ත්‍රී යෝනියේ ආම්ලික බව උදාසීන කරන්ඩ ශුක්‍ර තරලයේ භාෂ්මික බව වැදගත් වෙනවා.

ඒ වගේම කියන්ඩ ඕනේ මේ පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය ස්ත්‍රීන්ගේ යෝනි මාර්ගයේ ඇතුල් බිත්තියේ තියෙන 'G ස්පොට්' කියන අධි සංවේදී ස්ථානයට සමාන පුරුෂ ප්‍රථිරූපකයලු.ඒ කියන්නේ ඒ වෙනුවට පිරිමින්ට තියෙන එකලු.ඒ නිසා මේ පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය උත්තේජනය කිරීමෙනුත් ලිංගික තෘප්තිය ලබාගන්ඩ පුලුවං කියලයි කියන්නේ.ගුද මාර්ගයට ඇඟිල්ල දාලා එහි ඉදිරි බිත්තිය හරහා පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය තියෙනවා අල්ලලා බලන්ඩ පුළුවං.සමහර රෝගී තත්ත්වවලදී පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය ලොකු වෙලාද බලන්ඩ ගුද මාර්ගයට ඇඟිල්ල දාලා බලන්ඩ සිද්ද වෙනවා.සමලිංගිකයින් ගුද රමණය හෙවත් ශිෂ්ණය ගුද මාර්ගයට ඇතුළු කිරීමේ සංසර්ගීය ක්‍රියාව කරන්නේ මේ පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය උත්තේජනය කරන්ඩ කියලා තමයි කියන්නේ.

පැහැදිලි නැති තැන් තියෙනවානං අහන්ඩ.මම දන්න දෙයක් නං කියන්නං.දන්නැති දෙයක්නං හොයලා කියන්නං.

වැදගත් විශයය....2 ( Sex Education in Sinhala )

හරි කලිං ලිපියේ කිව්වනේ බොහොමයක් සෛලවල තියෙන වර්ණදේහ ගැන.ඉතිං මේ වර්ණදේහ 46 පුද්ගලයෙක්ට ලැබෙන්නේ ඒ පුද්ගලයාගේ මවගෙන් සහ ජීවවිද්‍යාත්මක පියාගෙන් කියන දෙන්නගෙන්ම.අම්මගෙන් 23කුත් තාත්තගෙන් 23කුත් විදිහට ලැබෙන මේ වර්ණදේහ යුගල් ඒ කියන්නේ දෙකේ ගොඩවල් 23ක් විදිහට සළකන්ඩ පුළුවං.මේ යුගල් 23න් 22ක් සාමාන්‍ය ශරීරයේ ස්වභාවය සහ ක්‍රියාකාරීත්වය යාමනය කරන්ඩ දායක වෙද්දි එක යුගලක් පුද්ගලයාගේ ලිංගය තීරණය කරන්ඩ දායක වෙනවා.ඒ යුගලට කියන්නේ ලිංග වර්ණදේහ කියලා.

ලිංග වර්ණදේහ ජාති දෙකක් තියෙනවා.X වර්ණදේහ සහ ‍Y වර්ණදේහ කියලා.ගැහැනු අයගේ මේ ලිංග වර්ණදේහ යුගලම X වර්ණදේහ.පිරිමි අයගේ ලිංග වර්ණදේහ යුගලෙන් එකක් X වර්ණදේහයක්.අනික ‍Y වර්ණදේහයක්.

අම්මගෙන් වර්ණදේහ 23කුත් තාත්තගෙන් වර්ණදේහ 23කුත් ලැබිච්ච හින්දා තමයි දරුවන්ට අම්මගෙයි තාත්තගෙයි දෙන්නගෙම ලක්ෂණ තියෙන්නේ.ඔන්න 'අපිනං අපේ තාත්තා වගේ නෙමෙයිනෙ' කියලා කොමෙන්ට් දාන්ඩ එපා.පොඩ්ඩක් වටේ පිටේ ගෙවල්වල ඇවිදලා බලන්ඩ ඈ.

ඉතිං දැං මේ විදිහට වර්ණදේහ කළවං කරලා ළමයෙක් හදන්ඩනං ඉස්සෙල්ලාම වර්ණදේහ 23ක් තියෙන සෛලයක් හදාගන්ඩ ඕනෙ.ඊට පස්සේ අනිත් එක්කෙනාගෙත් එහෙම වර්ණදේහ 23ක් තියෙන සෛලයක් එක්ක මේක එකතු කරලා වර්ණදේහ 46ක් තියෙන සෛලයක් හදාගන්ඩ විදිහක් තියෙන්ඩ ඕනෙනෙ.අන්න ඒකට තමයි ස්ත්‍රී සහ පුරුෂ ප්‍රජනක පද්ධති හැදිලා තියෙන්නේ.ඒ කියන්නේ පිරිමින්ගේ වෘෂණවලදිත් ගැහැනුන්ගේ ඩිම්බකෝෂවලදිත් වර්ණදේහ 46ක් තියෙන සෛල බෙදීමට ලක්කරලා වර්ණදේහ 23ක් තියෙන සෛල හදනවා.

ඊට පස්සේ පුරුෂ ප්‍රජනක පද්ධතියේ තියෙන අනිකුත් නාල, ග්‍රන්ථි සහ ශිෂ්ණය කියන කොටස් වෘෂණ ඇතුලේ හදපු ඒ වර්ණදේහ 23ක් අඩංගු ශුක්‍රාණුව ස්ත්‍රී ප්‍රජනක පද්ධතියට ලබා දෙන්ඩ කටයුතු කරනවා.එතකොට ස්ත්‍රී ප්‍රජනක පද්ධතියේ තියෙන යෝනි මාර්ගය ගර්භාෂය සහ පැලෝපීය නාල මේ ශුක්‍රාණුව ඩිම්බය කරා ගෙනියන්ඩ දායක වෙනවා.

ඩිම්බයක් සහ ශුක්‍රාණුව එකට එකතු වීම හෙවත් සංසේචනයෙන් පස්සේ වර්ධනය වෙන කළලය පොඩි කොලු පැටියෙක් හරි කෙලි පැටියෙක් හරි වෙනකන් ලොකුමහත් කරන්නේ ගර්භාශය ඇතුලේ.සති 40කට පස්සේ පොඩි එකා අම්මගේ යෝනි මාර්ගය හරහා එළියට ඇවිල්ලා කිරි ඉල්ලලා අඬන්ඩ ගන්නවා.ඔන්න ඔහොමයි වෙන්නේ ඈ.නැතුව කොකෙක් ඇවිත් ගෙදර දුම් බටෙන් පොඩි එකෙක්ව ගේ ඇතුලට දානවා එහෙම නෙමෙයි.

ඔහොම කිව්වට ඕක ඔහොම ලේසියට වෙන්නෙ නෑ.ඒකට ඉතිං ඒ ඒ ප්‍රජනක පද්ධති විස්තර කරලම කියන්ඩ එපායෑ.පොඩි කාලේ ඉඳං දැකලා තියෙන හින්දා ඉස් ඉස්සෙල්ලම විශිෂ්ඨම ප්‍රජනක පද්ධතිය ඒ කියන්නේ පුරුෂ ප්‍රජනක පද්ධතිය ගැන කියන්නං.

පුරුෂ ප්‍රජනක පද්ධතිය ගත්තම වැඩි කොටසක් තියෙන්නේ ශරීරයෙන් බාහිරට වර්ධනය වෙලානේ.ඒකේ ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් කීපයක් නම් කරන්ඩ පුළුවන්.

# වෘෂණ

# වෘෂණ කෝෂය

# අපිවෘෂණ

# ශුක්‍ර නාළ

# පුරස්ථිති ග්‍රන්ථිය

# කූපර් ග්‍රන්ථි

# මුත්‍ර මාර්ගය

# ශිෂ්ණය

වෘෂණ

වෘෂණ තියෙන්නේ යුගලක් ඒ කියන්නේ දෙකක් විදිහට.මේවා තියෙන්නේ වෘෂණ කෝෂය කියන සමෙන් නිර්මාණය වුනු ව්‍යුහය ඇතුලේ ශරීරයෙන් පිටතට එල්ලෙන විදිහට.මේ වෘෂණ දෙකෙන් එකක් සාමාන්‍යයෙන් අනිත් එකට වඩා පහලින් තියෙන්නේ මේ නිසා ඇවිදීමේදී එකිනෙක ගැටීමෙන් ඇතිවන අපහසුව අවම වෙලා තියෙනවා.පුංචි කොලු පැටියෙක් අම්මගෙ බඩේ ඉද්දී උගේ වෘෂණ දෙක හැදෙන්නේ උගේ බඩ ඇතුලේ.පොඩි එකා බඩ ඇතුලේ ඉන්න සති 40න් 33වෙනි සතිය විතර වෙද්දි සාමාන්‍යයෙන් මේ වෘෂණ දෙක බඩ ඇතුලේ ඉඳං එළියේ තියෙන වෘෂණ කෝෂයට එනවා.සමහර අයගේ මෙහෙම බඩේ ඉඳං එන වෘෂණ ඔන්නොහේ එන්ඩ බෑ කියලා බඩ ඇතුලෙම නවතිනවා.සමහර අයගේ බඩේ ඉඳං වෘෂණ කෝෂ‍යට එන පාර මැද හරියකදි නවතිනවා.සමහරුංගේ පහලටම එන වෘෂණ පාර වැරදිලා වෘෂණ කෝෂයට නොගිහිං කකුලේ කළවා ප්‍රදේශයට ගමන් කරනවා.සැත්කමකින් මේවා නිවැරදි කරගන්ඩ පුළුවං.

වෘෂණ ශරීරයෙන් එළියේ මල්ලක දාලා එල්ලලා තියෙන්නේ ඒවයේ ශුක්‍රාණු හැදෙන්ඩ තරමක අඩු උෂ්ණත්වයක් අවශ්‍ය හින්දයි.ඒක හින්දා රස්නේ වැඩි වෙලාවට වෘෂණ දාලා තියෙන මල්ල බුරුල් වෙලා මේවා තරමක් ඇඟෙන් ඈත් වෙලා ඉන්නවා.ඒ වගේම තමයි තද සීතලත් හොඳ නැති හින්දා හොඳටම සීත වෙලාවට වෘෂණ දෙක ඇඟට බොහොම කිට්ටු වෙන විදිහට වෘෂණ කෝෂ හොඳටම හැකිලෙනවා.මේ උෂ්ණත්ව යාමනයටම තමයි පිරිමි අය වාඩි වෙද්දි කකුල් දෙක ඈත් කරලා වාඩි වෙන්නේ.

හැබැයි කට්ටිය තද යට ඇඳුම් ඇන්දම, නයිලෝන් යට ඇඳුම් ඇන්දම වෘෂණවල උෂ්ණත්වය අඩු කරගන්ඩ බැරි වෙනවා.එතකොට ඒ අයගේ ශුක්‍රාණු හැදෙන එක අඩුවෙනවා.අනික නිතරම තද උණු වතුරෙන් නාන එකත් හොඳ නෑ කියලා තමයි කියන්නේ.ඒ වගේම ලැප්ටොප් එක උකුල උඩ තියං පාවිච්චි කරනවනං ඒකත් හොඳ නෑ.මොකද ලැප්ටොප් එක උකුළ උඩ තියාගන්ඩනං කකුල් දෙක ටිකක් ළං කරලා තියාගන්ඩ ඕනෙ වගේම ලැප්ටොප් එක රත් වෙද්දි ඒ උෂ්ණත්වයත් වෘෂණවලට බලපානවනේ.

නිකං මොකටද ඉල්ලං මාමයිට් ගාගන්නේ කියලා හැකි හැම වෙලාවෙම නිදහසේ එල්ලෙන්ඩ දීලා සිවිල් පිට හිටියම හරිනේ.

වෘෂණ ඇතුලේ තියෙන්නේ ඉතා කුඩා නාළ පද්ධතියක්.ඒ කියන්නේ පුංචිම පුංචි බට සෙට් එකක්.මේවා ඇතුලේ තමයි ශුක්‍රාණු හැදෙන්නේ.වෘෂණවල තියෙන මේ බටවල දිග එකතු කරලා බැලුවොත් මීටර් 250ක් විතර වෙනවා කියලා තමයි කියන්නේ.

වෘෂණ බඩේ ඉඳං වෘෂණ කෝෂයට ආපු මාර්ගය සාමාන්‍යයෙන් වැහිලා යනවා.සමහරුන්ගේ මේ පාර වැහිච්ච එක දුර්වල උනොත් ඒ පාර දිගේ බඩවැල් ඇවිල්ලා හර්නියා තත්වයක් එන්ඩත් පුළුවං.

වැදගත් විශය 1 ( Sex Education in Sinhala )

සිතුවිලි පවුර පාලුවෙලා ගිහිල්ලා හින්දා මම හිතුවා මම මගේ බ්ලොගේ කලින් දාපු ලිපි පෙලක් මේකේ පල කරන්ඩ.එතකොට මගේ බොලොගට නො එන ඒත් සිතුවිලි පවුර බලන ඈයින්ටත් යමක් ලැබෙයිනේ.




මේකයි කේස් එක.මේ දවස්වල මට විභාගේ.ඉවරයක් නැති විභාගවලින් තවත් එකක්.විශය හරි වැදගත් එකක්.ඒක තමයි "ප්‍රජනක සෞඛ්‍යය".මේ විශය අපේ රටේ කතා කෙරෙනවා අඩුයි නේ.මේ ගැන කතා කරන්ඩ ඕනෙ,  කවුරුත් කතා කරන්නෑ කිය කිය ඉන්නවා මිසක් කවුරුත් කතා කරන්නේ නෑ.ඉතිං මේ වැදගත් විශය ගැන සුළු විස්තරයක් අපේ හෙළ බසින් කරන්ඩ තමයි මගේ බලාපොරොත්තුව.ටිකක් අවුල් යයි.මොකද සමහර වචන සිංහලෙන් ඉගෙනගෙනම නෑ.සමහර සිංහල වචනවලට වඩා ඉංග්‍රීසි වචන සමාජ ගත වෙලා තියෙනවා.බලමු කොහොම හරි ගැට ගහගන්ඩ.

අනික හැමෝම තම තමංගේ විශය ගැන ලිපි ලියනවා.ඉතිං බොලේ මාත් මොනවා හරි ලියන්ඩ එපායෑ.


මුලින්ම ප්‍රජනනය කියන්නෙ මොකක්ද කියලා දැනං ඉන්න එක හොඳයිනේ.ප්‍රජනනය කියන්නේ ඊළඟ පරම්පරාව බිහි කිරීම සඳහා ඇති ස්වභාවික ක්‍රියාවලිය කියලා කවුරුත් දන්නවා.ඒත් ඇයි මේ ප්‍රජනනය කියන ක්‍රියාවට දෙන්නෙක් සම්බන්ධ වෙන්නේ? ඇයි මේක මෙච්චර සංකීර්ණ?

දැනටත් පරිණාමයේ පහත් මට්ටම්වල ඉන්න ජීවීන් ඒ කියන්නේ ඔය බැක්ටීරියා වගේ අය එක්කෙනෙක් ලොකු වෙලා ලොකු වෙලා එක පාරට දෙකට බෙදිලා දෙන්නෙක් වෙන ප්‍රජනන ක්‍රම තියෙනවා.ඒ වගේම ඔය ගොඩක් ගස්වලත් තියෙන්නේ අතුවලින්, මුල්වලින් අළුත් පැළ එනවා.ඔය පෙම්වතියෝ ඉන්න(වදක භාරියෝ) අයට හිතෙන්ඩ පුළුවන් අනේ අපිටත් මේ විදිහට තිබ්බනං ලොකේ කොච්චර සොඳුරුයිද කියලා.

නමුත් මේකේ ගැටළු තියෙනවා.මොකද මේ වගේ සරළ ප්‍රජනන ක්‍රමයකින් බිහිවෙන අලුත් ජනිතයා මව් ජනිතයාට බොහෝම සමානයි.ඒ කියන්නේ හිතන්ඩ හිට්ලර් මේ විදිහට ලොකු වෙලා ලොකු වෙලා දෙකට බෙදුණානං හැදෙන්නේ ඒ වගේම උස, ඒ කටහඬම තියෙන, ඒ වගේම හිතන පතන දෙන්නෙක්.අනේ ෂෝක්නේ කියලා කට්ටියකට හිතෙන්ඩ පුළුවං.ඇත්තනේ නිකං හිතන්ඩ දීපිකා පදුකෝන්ලා සීයක් හමාරක් හිටියනං අපිටත් කණාවට හරි චාන්ස් එකක් එන්ඩ ඉඩ තියෙනවනේ නේද?

ඒ උනාට සමාජයක් විදිහට බලද්දි තමයි ගැටළුව එන්නේ.අපි හිතමු නිකං ළාදුරු වගේ ලෙඩක් ගැන.දැං බෙහෙත් තිබුණට ඔය රොබින් හුඩ් එහෙම බලපු අයට මතක ඇතිනේ ඒ ලෙඩ්ඩුංව සමාජයෙන් කොන් කරලා කැළේ මැරෙන්ඩ ඇරලා තිබ්බ හැටී.ළාදුරු ගත්තම සමහර මිනිස්සුන්ට ලෙඩේ හැදුනා.හැදිලා මැරුණා.ඒත් සමහරුන්ට ලෙඩ්ඩු ළඟින් ආශ්‍රය කළත් ලෙඩේ හැදුනේ නෑ.එහෙම උනේ මිනිස්සු එකිනෙකාට ජානමය වශයෙන් තරමක් වෙනස් නිසා.එකිනෙකා ඒ ඒ ලෙඩේට දක්වන ප්‍රතිරෝධය වෙනස් නිසා.බැරිවෙලාවත් මිනිස්සු ඔක්කොම එක වගේ වෙලා මොකක් හරි මාරාන්තික ලෙඩක් පැතිරුණානං ඔක්කොම චකබ්ලාස් තමයි.අන්න ඒ නිසා තමයි ජීවීන් පරිණාමයේදී තමන්ගේ ඊළඟ පරම්පරාවට තමන්ගේ ජාන මිශ්‍ර කරලා දෙන ක්‍රමවේදයක් ඇති උනේ.


දැං අපි යමු චුට්ටක් විතර ගැඹුරු කතාවකට.ඔය උ/පෙ වලට ජීව විද්‍යාව ඉගෙනගත්තු අයටනං මේ ගැන යම් අවබෝධයක් ඇති.අනිත් අයට එහෙම දැනුමක් ලැබෙන්නේ නෑනේ.එයාලම හොයා ගත්තොත් මිසක්.ඒක නිසා මම හැකිතරම් සරළව කියන්න බලන්නං.

මොනවද මේ ජාන සහ ඩී එන් ඒ කියන්නේ??

ඩී එන් ඒ කියන්නේ සරළවම කිව්වොත් එක්තරා විදිහක භාශාවක්.අපේ ඇඟේ තියෙන ගොඩාක් සෛලවල අපේ ශරීරය ක්‍රියාකළයුතු ආකාරය ගැන ලියවෙච්ච දත්ත ගොන්නක පිටපතක් ගානෙ තියෙනවා.

 

මේ රූපයේ තියෙන්නේ ඩී එන් ඒ අණුවක සරළ ව්‍යුහයක්.

A-ඇඩිනීන්
G-ගුවැනීන්
T-තයමීන්
C-සයිටොසීන්
S-සීනි අණුවක්
P-පොස්පේට් අණුවක්
















එතකොට මේ ඩී එන් ඒ අණුවේ වෙනස් වෙන්නේ ඇඩිනීන්, තයමීන්, ගුවැනීන් සහ සයිටොසීන් තියෙන අනුපිළිවෙල තමයි.ඉතින් මේවායේ පිළිවෙල වෙනස් වීමෙන් එක් එක් ඩී එන් ඒ කොටසින් දෙන පණිවිඩය වෙනස් වෙනවා.ඒ කියන්නේ හරියට අකුරු හතරක භාශාවක් වගේ.

දැන් ඔය ඩී එන් ඒ අණුව ගත්තම ඒකේ පණිවිඩ ගොඩාක් අඩංගු වෙනවා.පුද්ගලයෙක්ගේ කොණ්ඩය කැරලි වෙන්ඩ ඕනෙද, කෙළිං වෙන්ඩ ඕනෙද, කොණ්ඩයෙ වර්ණය, ඇස්වල වර්ණය, නහයේ හැඩය, කණේ හැඩය ,සමේ වර්ණය වගේ හැම ලක්ෂණයක්ම ගැන ම විස්තර අඩංගු වෙනවා ඩී එන් ඒ වල.ඉතින් ඒ එක් ලක්ෂණයක් තීරණය කරන ඩී එන් ඒ කොටසට තමයි ජානයක් කියන්නේ.සරළව කිව්වොත් ඩී එන් ඒ අණුව පොතක් වගේ තොරතුරු ගොඩක් තියෙන එකක්. ජානයක් කියන්නේ ඒ පොතේ එක දෙයක් ගැන විස්තර කරන පරිච්ඡේදයක්.

මේ ඩී එන් ඒ තියෙන්නේ අපේ ඇඟේ තියෙන සෛලවල තියෙන න්‍යෂ්ටිය කියන පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයේ.





ඔය හැම සෛලයකම මැද්දෙ තියෙන්නේ න්‍යෂ්ටිය තමයි.













මේ න්‍යෂ්ටිය ඇතුලේ ඩී එන් ඒ අණු තියෙන්නේ ක්‍රෝමසෝම විදිහට එහෙම නැත්නං වර්ණදේහ විදිහට.ඩී එන් ඒ අණුව ප්‍රෝටීන් අණු එක්ක එක්ක එකතුවෙලා තමයි වර්ණදේහ කියන ව්‍යුහය හැදෙන්නේ.වර්ණදේහවල ඩී එන් ඒ අණුව ඔතලා ඔතලා හොඳට පැක් කරලා තියෙන්නේ.අපේ ඇඟේ සෛලවල මේ විදිහට වර්ණදේහ 46ක් තියෙනවා.කොච්චර හොඳට මේක පැක් කරලා තියෙනවද කිව්වොත් මේ ඇහැට පේන්නැති පුංචි සෛලයක් ඇතුලේ තියෙන වර්ණදේහ 46 තියෙන ඩී එන් ඒ අණු ටික දිග ඇරලා අරගෙන ඔක්කොම එක දිගට ගැට ගහලා බැලුවොත් මීටර් 1කට චුට්ටක් වැඩියෙන් දිගයි කියලා තමයි කියන්නේ.

සාමාන්‍යයෙන් හැම මනුස්සයෙක්ගෙම තියෙන්නේ වර්ණදේහ 46ක් උනාට සමහරුන්ගේ මෙයිට වඩා වැඩි වෙන හෝ අඩුවෙන අවස්ථා තියෙනවා.හැබැයි ගොඩක් වෙලාවට යම් යම් අසාමාන්‍යතාවලට ඒවා හේතු වෙනවා.

ඒ අසාමාන්‍යතා ගැනත් කියන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා.ඒ වගේම පැහැදිලි නැති තැන් තියෙනවානං අහන්ඩ.මම දන්න දෙයක් නං කියන්නං.දන්නැති දෙයක්නං හොයලා කියන්නං.

Cylon Linux සමඟ වරුවක්

හුඟක් අය දන්නව ඇති මේ දවස් වල ලංකාවෙ අපේ දක්ෂයො ටිකක් එකතු වෙලා ලිනක්ස් OS එකක් රිලීස් කරල තිබෙනව. ඒක තමයි Cylon Linux. 

ඉතින් මමත් ඉතින් මේක භාගත කරගෙන දාල බැලුව. ටොරන්ට් එකක් හරහා තමයි භාගත කරගන්න තිබෙන්නෙ. 2.5GB වෙනම ISO Image එක. පැය 6ක් වගේ කාලයකින් මට නම් භාගත කරගන්න පුළුවන් උනා.

මේ තියෙනෙ ඒ ඕඑස් එකට අදාල තාක්ෂණික දත්ත.

Package Management : Debian Packager with APT
Desktop Environment : Gnome Classic (also contains Unity & Gnome Shell)
Kernel Version : 3.2.0.30.32
OS Family : Unix-like
Source Model : Partially Open Source (Contains non-free applications)
Current Version : 12.04.1
Parent Distribution : Ubuntu Linux 12.04 LTS
License : Mainly the GNU GPL and various other free software
Architecture : Intel x86 (32bit)
Installation Medium : 2.5 GB ISO image
MD-5 Checksum : ba092dad03317677887565a4aa0a59f1

ඉතින් මේ ඕඑස් එක හදල තියෙන්නෙ දැනට භාවිත වෙන පරණ පරිගණකයකත් වැඩ කරන්න පුළුවන් වෙන්නයි. මේ තියෙන්නෙ තියෙන්න ඕනෙ System Requirements. 

Processor : 1.7 GHz

R. A. Memory : 1GB

V.G.A. Memory : Doesn't matter how much you got, but will be awesome if it supports 3D acceleration.

ඉතා හොඳ මෘදුකාංග එකතුවකුත් එක්කම නිපදවා ඇති නිසා භාවිතය ඉතාම පහසු වෙයි. මොකද මෘදුකාංග හොයන්න ඕනෙ නෑනෙ.

මේ තියෙන්නෙ තිබෙන ප්‍රධාන මෘදුකාංග ලැයිස්තුව.

Artha Dictionary
BleachBit
Docky
Xpad
CryptKeeper
CuttleFish
CCSM
Compiz (Patch)
GnomeSplit
RedShift
Qreator
Gloobus Preview
Ultra Copier
KGeography
KMPlot
KAlarm
Firestarter
Qucs
Step
PCSX (with spu,gpu plugins)
PlayStation Helper
Play on Linux
Inkscape
Blender (with Cycles)
Scribus
Hardware Lister
RawTherepy
Gimp 2.8 (with Plugin Registry)
MyPaint
Krita
Facebook
Pinta Image Editor
LibreCad
Scan2PDF
Dia
Rekonq Web Browser
Tor Web Browser
Rekonq Web Browser
Nightly Web Browser
Chrome Web Browser
Prozilla Download Accellerator
Deluge Bittorrent Client
V Mobile Broadband
FileZilla
gFTP
GnomePredict
Ticker
WiFi Radar
XHydra
Fogger
KeepInternet
Calibre Book Library
View Your Mind
Korganizer
GNUCash
KmyMoney
OCRFeeder
BlueFish Web Editor
Komposer Web Editor
Eclips IDE
Eric Python IDE
Dr.Python
Gambas 2.0
Quickly
Avogadro
Kalzium
Stellarium
Synaps
Screenlets
KdenLive
OpenShot
K3B
Acetone ISO
ConvertMe
Arista Trascoder
WinFF
Amarok
Smplayer
VLC Media Player
Audicious
Play it Slowly
Miro
Auducty
Lmms (No launcher)
Mix
Asunder CD Ripper
EasyTag
DeVeDe
DVD Styler
OGMRip
Imagination
Cheese Web Cam Booth
Guvc Webcam view
Kazaam Screencaster
RecordMyDesktop
Dvdisaster
Xfce Taskmanager
Web Content Control
Replay Video Cache Viewer
Synaptic Package Manager
Wine
Wicid
Xine
YPPA

ඔය ඉහත තොරතුරු ටික නම් ඔවුන්ගේ වෙඩ් අඩවියෙන්ම තමයි උපුටා ගත්තෙ. 

ඔවුන්ගේ වෙබ් අඩවියෙන් හා ඔවුන්ගේ මුහුණු පොත රසික පිටුවෙන් ඔබට තවත් විස්තර දැනගත හැකියි.

Graphic Designersලගෙ ජනප්‍රියම FOSS එක වෙන Gimp, Animatorsලගෙ ජනප්‍රියම FOSS එක වෙන Blender, ජනප්‍රියම FOSS Media Player එකක් වෙන VLC Player, ජනප්‍රියම වෙබ් බ්‍රවුසර් වන Firefox හා Chrome වෙබ් බ්‍රවුසරත්, ජනප්‍රියම චැට් මෘදුකාංගය වන Skype, Wine යොදාගනිමින්, ඔෆිස්, ෆ්ලෑෂ්, ඩ්‍රීම්වීවර් සහ ගොඩක් මෘදුකාංග මේක තියෙනවා. 

මම හැම දෙයක්ම කළේ නම් VirtualBox හරහා. සියළුම අත්දැකීම් ලැබීමට එය වඩා හොඳයි, කෙලින්ම ස්ථාපනයට පෙර.

මට පෙනෙනා ආකාරයට නම් අත්‍යවශ්‍ය සියළුම මෘදුකාංගත් එක්කම නිපදවල තිබෙන මෙම ලිනක්ස් මෙහෙයුම් පද්ධතිය ඉතා හොඳ එකක් විදිහටයි. 

ඊලඟ ලිපියෙන් තවත් විස්තර ටිකකුත් ස්ථාපනය කරගන්නා ආකාරය සරළව රූප සමඟ ඉදිරිපත් කරන්නම්.

ඉතින් ඔබත් භාගත කරගෙන DVD එකක් write කරගෙන Live රන් කරල හරි බලන්න.

ඒත් එක්කම කැම්ති අනිත් අයටත් භාගත කරගන්න සහය වෙන්න ටොරන්ට් එක සීඩ් කිරීම මගින්.

ආ සුභාරංචියක්, මෙන්න ඩිරෙක්ට් ඩවුන්ලෝඩ් ලින්ක් ටිකක් හදල.

Part 01 - CylonLinux1204.7z.001 
Part 02 - CylonLinux1204.7z.002
Part 03 - CylonLinux1204.7z.003
Part 04 - CylonLinux1204.7z.004

නිද්රාවෙන් අවදිවීම- ‘The Wake Up Phenomenon’.

‘කෙදිනක හෝ ඔබ සිහිනයක් දුටුවාද එය යතාවක් යයි ඔබ සම්පූර්ණයෙන්ම විස්වාස කල? කුමක් වෙයිද ඔබට එයින් අවදි වෙන්නට නොහැකිනම්? එවිට සිහින ලොව හා යථා ලොව ඔබට වෙන්කර හඳුනාගත හැකි වෙයිද?’           

                                                                                                                                                                                                    The Matrix

මොහොතක් හිතේ මවාගන්න.........., අවට ලෝකය පිලිබඳව ඔබේ දෑස් සැබෑවටම විවරවන නව තොරතුරු සමුදායකට ඔබ විවෘත වීමෙන්, මානසික හා ආධ්‍යාත්මික ප්‍රතිවින්‍යාසගත (Reconfiguration) වීමකට ලක්වූවොත්, ඔබේ අභ්‍යන්තර විශ්වාසයන් හා මෙහෙයුම් බලවේගයන් යාවත්කාලීන වීමකට ලක් වූවොත්. මොහොතක් හිතේ මවා ගන්න........... දිනක් උදේ ඇහැරෙනවිට ඔබට ප්‍රත්‍යක්ශ වෙනවා...මෙතුවක් ජීවිතය පුරාවට සම්පූර්ණයෙන්ම සාමාන්‍යයැයි වටහාගෙන සිටි ලෝකය ඇත්තවශයෙන්ම වානිජ්‍ය ලෙස නිශ්පාදණය කල (Commercially Manufactured), ඔබේ පුද්ගල සම්බන්ඳතා මෙන්ම අවට ලෝකය සමග ඇති සබඳතා සියල්ල දෛනිකව කෘතීමව මෙහෙයවන මායාකරී යථාවක් බව'……

මේ සවිඥාණික විතැන් වීම අප වෙත එළඹ ඇතුවා පමනක් නොව මේ මොහොතේ ලොව පුරා මිලියන ගණනක් මිනිසුන් ප්‍රත්‍යක්ශ කරමින් සිටී. මේ 'නිද්‍රාවෙන් අවදිවීමේ සංසිද්ධිය' (‘The Wake Up Phenomenon’) රටින් රට හමායමින් තිබේ. ආණ්ඩු හා සංස්ථාවන් හසුරුවන ඉහල නායකයන් මෙය හොඳාකාරවම දන්නා අතර, එබැවින් මිනිසුන් අතර ඇතිවෙන සබඳතා, ස්වාධීණ සහයොගීතා මත අසමානතා අවබෝදය හා අයුක්තියට එරෙහි වීම වැලැක්වීමට සිය ශක්ති ප්‍රමාණයන්ගෙන් කල හැකි සියල්ල කරමින් සිටී. විමර්ශණාත්මක හා අපක්ශපාතී ප්‍රවෘති මූලාශ්‍ර මෙන්ම විශේෂයෙන් අන්තර්ජාලයේ දියුනුව හරහා අද දවසේ මිනිසා අන් කවරදාකටත් වඩා තමා අවට ලෝකය තුල සිදුවන දෑ අත්දකිමින් හිඳියි. විශේෂයෙන්ම පසුගිය වසර පහලොවක පමන කාලය තුල අපට තොරතුරු සඳහා ඇති ප්‍රවේශය ඝාතීය වර්ධනයක් (exponential growth) අත්පත් කරගෙන ඇත. එබැවින් අප ලෝකය වටහාගන්නා ආකාරය අපටම තෝරා ගැනීමට හැකිවී ඇත. එසේම අවට ලෝකය වැඩි වැඩියෙන් සවිස්තරාත්මකව දකින්නට ඕනෑතරම් අපට අවස්තාව සලස්වා ඇත.  පාරිසරික විනාශය, යුද්ධයේ කුරිරු විපාක,පරිසර දූෂණය, සත්ව හිංසනය, අධික ජනගහණ ඝනත්වය, පංති පරතරය,...සමගම සියල්ලට පාදකවුන සාදකයවූ, එහෙත් වර්තමාන ලෝක මෙහෙයුම් පද්දතිය වගේ වගක් නොපෙන්වන....'අප ජීවත් වන්නේ සීමිත සම්පත් සහිත සීමිත ග්‍රහලොවක බව' අපට  සත්‍ය ලෙසම ප්‍රත්‍යක්ශ වීම ආරම්භ වී ඇත.
ජූලියන් අසාන්ජ්ගේ එක් සිත් කාවදින ප්‍රකාශයක් වූයේ… " අයුක්තිය දැක දැක නිහඬව සිටින සෑම වාරයක් පාසාම අප කරන්නේ අපගේ චරිතය නිශ්ක්‍රීය වීමට පුහුනුකිරීමයි එහි අවසන් ප්‍රතිපලය වන්නේ අපට අපවමත් අපේ ආදරණීයයන්වත් ආරක්ෂා කර ගැනීමට ඇති සියලු හැකියාවන් අපෙන් ගිලිහී යාමයි"…… මෙතෙක්කල් අප අවට ලෝකයේ සිදුවන අයුක්තිය අසාධාරනය හමුවේ නිහඬව සිටීමට මිනිසා වර්ධනය කරගත් පුර්වමර්ශිත විසන්ධිය (Premeditated Disconnect)  අපව රැගෙන විත් ඇත්තේ (එරෙහිව ) සටන් කිරීම යනු තවදුරටත් නිවාඩු පාඩුවේ ඕනෑවට එපාවට ගත හැකි තීන්දුවක් නොවන තැනකටය.

*ධරණීය සංවර්ධනයක් සදහා වූ සුසමාදර්ශයක් (Sustainable Development Paradigm) වෙනුවෙන් ගන්නාවූ මොනයම් හෝ ආයාසයක් අසමත් වන්නේ ධරනීයත්වයේ ප්‍රශ්ණයට කෙසේවත් පිලිතුරක් දිය නොහැකි ලෙස යතාර්තයෙන් බොහෝ දුරස්වූ ආර්ථික සුසමාදර්ශය (Economic Paradigm) විසින් එය කෑදර ලෙස ගිලදමනා බැවින්ය.*(The Flawed Paradigms of Economics and Sustainable Development, Richard Sanders ).  මෙය පාරිසරික අත්‍යාවශ්‍යතා හා ආර්ථික අත්‍යාවශ්‍යතා අතර ඇති මූලධාර්මික ප්‍රතිවිරෝධය තේරුම් ගැනීමට අසමත්කම තුල හිරවී ඇත. කෙසේ වුවද මානව ශිෂ්ඨාචාරයේ පැවැත්මට තර්ජනයක් වී ඇති ධරණීයත්වයේ අනතුර,… වඩා හොඳින් විස්තර කරනවානම් ඉතා වේගයෙන් අභිසරනය වන (converging) ගෝලීය අර්බුදයන්ගේ 'පරිපූර්ණ කුනාටුව', සඳහා මානවයාට ඇති ප්‍රතිචාරය ලෙස තවදුරටත් පවතින්නේ ධරනීය සංවර්ධනයක් සඳහා වූ සුසමාදර්ශයයි. දේශගුණික විපර්‍යාසය (අනතුරුදායක මට්ටමින්), මුහුදු මට්ටම ඉහලයාම (මේ සියවසතුල මීටර් ගනනකින් විය හැක ), සාගර ආම්ලීකරනය, හයවන මහා ජීව වඳවීමේ තත්වය(පාරිසරික ජීව ආධාරක පද්ධති බිඳවැටෙමින් තිබීම ),බොර තෙල් හා අනෙකුත් සම්පත් නිශ්පාදණය මුදුනටම පැමින තිබීම,පාංශු ඛාදනය, පිරිසිදු ජල මූලාශ්‍ර අහිමි වීම,වන විනාශය, මත්ස්‍ය සම්පත සීග්‍ර ලෙස පහත වැටීම, මිනිස් ප්‍රජාවේ ඉතා විශාල පිරිසක් ගොදුරු වී ඇති දුප්පත්කම හා අසමානතාවය (පරතරය සීග්‍රයෙන් වැඩිවෙමින් තිබීම ) හා ලෝක ආර්ථික අර්බූදය, ඉහත කී ගෝලීය අර්බූදයන්ගෙන් සමහරකි. අද මිනිසා විසින් ලෝකය මෙහෙයවන්නේ එය හරියට ඈවරකිරීමකට ලක්වූ ව්‍යාපාරයක් ලෙසය.

සක්සුදක්සේ පැහැදිලි කාරණය නම් පවතින පද්ධතියේ මෙහෙයුම් කරුවන් සේ පෙනී සිටින මහා පරිමාන ව්‍යාපාරයන්ගේ සිට ආණ්ඩු දක්වා ආයතන තුල සිටින සුලුතරයගේ හදවත් තුල අපගේ ග්‍රහලොවේ හෝ එහි සිටින බහුතරයක් මිනිසුන්ගේ සුබ සාධනය අංශුමාත්‍රයකින්වත් ගැබ්වී නැතිබවය. නැතහොත් පෙන්නුම් කරන්නේ, ලෝකයට මේ මොහොතේ  අත්‍යාවශ්‍ය ප්‍රබල දිශානති වෙනස සිදු කිරීමට ඔවුන් වැඩකරන පවතින පද්ධතිය තුල ඔවුන්ට ඇති නොහැකියාවයි. අනිවාර්යයෙන් ඇතිවීමට නියමිත ව්‍යසනය හිසට ඉහලින් එල්ලෙමින් තිබෙත්දී හා පද්ධතිය නිසි ලෙස කලමණාකරනය කිරීම සඳහා අප විසින් චන්දය දී පත් කල වුන් ඒ සඳහා අවශ්‍ය රැඩිකල් පියවරයන් නොගන්නා තත්වය තුල මහ ජනතාවට ඉතුරු වී ඇත්තේ කඩාවැටෙන -සමහරුන්ට අනුව දැනටමත් කඩා වැටුනු- ලෝක මෙහෙයුම් පද්ද්තියේ කෑලි අහුලන්නටය. පසුගිය දශකය පමන කාලය තුල පෙර නොවූ විරූ ලෙස  සමාජමය සවිඥ්ඥානික ව්‍යාපාරයන් ලොව පුරා දැනුවත් ප්‍රජාව තුලින්ම මතුවිය. 'Occupy' ව්‍යාපාරය,'The Zeitgeist' ව්‍යාපාරය,'Venus' ව්‍යපෘතිය, අරාබි වසන්තය, 'Wikileaks'  හා 'අනොනිමස්' උදාහරණයන්ය. මේ විවිධ ප්‍රජා ව්‍යාපාරයන්ට අනන්‍ය වූ න්‍යාය පත්‍ර තිබුනද සියල්ලන් සත්‍යය, යුක්තිය, ආණ්ඩුකරනයේ විනිවිදබාවය, සාධාරණත්වය හා සමානාත්මතාවය වෙනුවෙන් ඔවුන් ජීවත්වන සමාජ සංස්තාවතුල කරනා අරගලය හරහා සමපාත වී ඇත. පෙර නොවූ විරූ ලෙස අද දවසේ තොරතුරු නිදහසේ ගලායමින් පවතියි. ලොව පුරා නිදහස් චින්තකයන් මෙය අවියක් සේ යොදා ගනිමින් මුල් ළමාඅවදියේ සිටම අප හැමට දේව භාශිත සේ ප්‍රගුණ කරවූ ප්‍රතිශ්ඨාපිත විශ්වාස පද්ධතීන් බිඳ දමමින් සිටී.

"තමන් නිදහස් යැයි බොරුවට විශ්වාස කරන්නා තරම් අන්ත වහල්භාවයට ලක් වූ වෙනකෙක් නැත" 

                                                                                                                                                                        -Johann Wolfgang von Goethe

සමාජ ක්‍රියාධරයෙකු වීමේ මාර්ගය අගනා ප්‍රතිඵල දෙන්නකි. නමුත් එය ඔබව නිරන්තර මානසික සටනක ගිල්ලවයි. මේ ප්‍රහේලිකාව ලිහා ගැනීම ගැන කියනවානම්, තොරතුරු බෙදාහැරීමේ හා තාක්ෂණයේ දියුනුවට පින්සිඳුවන්නට තවදුරටත් වලංඟු නැති යල්පීනූ ප්‍රතිශ්ඨාපිත මිත්‍යාවන්ගෙන් හා විශ්වාසයන්ගෙන් ඔබේ මනස සම්පූර්නයෙන්ම මුදා ගත යුතුය. එසේම පවතින ප්‍රධාන ධාරවේ චින්තනය ප්‍රගුන කල, ඔබ එදිනෙදා ඇසුරු කරන්නන් අතර යම් තරමක පිටස්තරයෙකු වීමටද ඔබ සූදානම් විය යුතුය. යතාවබෝධය ලැබීම මුලදී එකාතකට විනාශකාරී ක්‍රියාවලියකි.  එය අප දන්නා පරිදි හෝ සිතා සිටින පරිදි වඩාත් හොඳ තත්වයට පත්වීමක් හෝ වඩා සන්තුශ්ඨිදායක තත්වයක් ලබන ක්‍රියාවලියක් නොවේය. යතාවබෝධය යනු සියලු අසත්‍යයන්ගේ දිරා හැලීමකි. එය සත්‍ය වසාගත් ව්‍යාජ ප්‍රාකාරය විනිවිද බැලීමකි. එය අප මෙතෙක් සත්‍යයයි සිතා සිටි සියල්ලේ ඛාදනය වීමකි. මම ගමන් ගන්නා මාර්ගය නිවැරදිදැයි පුන-ආරක්ශණයක් (Reassuance) අවැසි සෑමවිටම රාත්‍රී තරු පිරි අහස නිරන්තරයෙන් මට අස්වැසුම සලසයි. විශ්වයේ දැවැන්තභාවය, මිලියන ගනන් චක්‍රාවාට තවම අපට මුන නොගැසුනු අතිදියුනු ජීවීන් හා ශිෂ්ඨාචාර ගැන සිතන විට........ඒ සමගම මම මගේ සහෘද මිනිසුන් හා මා උපන් ග්‍රහලෝකය, මුලුමනින්ම පාහේ දුශ්ඨ සම්පත් බෙදීයාමේ විශමතාවය පවත්වාගෙන යන අපගේ ලෝක මෙහෙයුම් ක්‍රියාකාරීත්වය, සොබාදර්මය හා අනෙකුත් මිනිස් සඟයන් මත පවත්වාගෙන යන කූඨ, විනාශකාරී මිනිසාගේ පාලනය කිරීමේ ස්වභාවය, අපට ජීවත්වීම සඳහා ගොඩනගා ගත හැකි  හොඳම යථාර්තය ලෙස කැමැත්තෙන්ම භාරගත් ආර්ථික සිරගෙය....ගැන සිතන විට……. සබැවින්ම මම ගමන් කරන්නේ ඉතාම නිවැරදි මාර්ගයේ බව වහා මට පසක් වේ.

*කෙතරම් හරිත ව්‍යාපාර පැවතුනද ,ජනගහන වර්ධනයේ සිට සම්පත් පරිබෝජනය දක්වාත්, වන විනාශයේ සිට මුහුදේ මත්‍ය සම්පත අධිසූරාකෑම දක්වාත්, වායුගෝලීය කාබන් ඩයොක්සයිඩ් සාන්ද්‍රනයේ සිට දළ දේශීය ආදායම දක්වාත්, සියලු දර්ශකයන්ගේ ප්‍රස්තාර රේඛා වක්‍රයන් 1950හේ සිට ගමන් කරන්නේ සම්පූර්නයෙන්ම වාගේ තිරස් අතට ඉහලට වන අතර නතර වෙන පාටක්ද පෙනෙන මානයේ නැත.*( The myth of a technological salvation, Paul Kingsnort ). මේ සියලු නැඹුරු තාවයන්ට ඇත්තේ එකම මූල දෝශයකි: සිය විනාශකාරී ගමන් මාර්ගයේ දිශානතිය වෙනස් කර ගැනීමට කිසිදු උනන්ඳුවක් නොදක්වන, මිනිසාගේ කෑදර ආර්ථික ක්‍රමයයි. එහි ගම්යතාවය කොතරම්දයත්, සමහරවිට අපේ සියලු නායකයන්ගේ හදවත් එකවිට උනුවුවද,දිශානතිය වෙනස් කරලීමට නොහැකි විය හැක. *ඇත්ත වශයෙන්ම කියතොත්, 2011දී ගොලීය කාබන් ඩයොක්සයිඩ් විමෝචනය නව වාර්ථාවක් තබමින් ටොන් බිලියන 34ක් වී ඇති අතර - චීනය තවමත් හරිතාගාර වායු නිශ්පාධකයන්ගේ ලැයිස්තුවේ අංක එක හොබවයි - ජර්මානු පුද්ගලික පර්යේශනායතනයක අධ්‍යයනයකට අනුව 2009දී ලෝක ආර්ථික අර්බූදය නිසා කුඩා පරිමාන පසු බැස්මක් දැක් වුවද උඩුඅතට වන පරාවක්‍රය(Trajectory) නැවත ආරම්භ වී ඇත.* (New global CO2 emissions record in 2011, sbs.com.au)

මට පෙනෙන ආකාරයට මේ සාධක, පරිසිද්ධි, සංඛ්‍යා දත්ත අපට ගෙන එන්නේ  මතභේදයකින් තොරව සැමට එකඟ විය හැකි, ඉතා සරල පණිවුඩයකි. එනම් නුදුරේදීම අපේ ශිෂ්ඨාචාරය ඉතා තදින් බාධකයක ගැටීමට නියමිත බවත් ඉන්පසු එය කඩා හැලීමට නියමිත බවත්ය. එය සිදුවන්නේ හරියටම කවදා කෙසේදැයි කීමට මම තවම ආරම්භ නොකලෙමි, එහෙත් විකල්පය - සමූහ චිත්ත විපර්යාසයකට ලක්වීම -තවමත් වඩා හාස්‍යජනක විකාරරූපී අදහසය. එහෙත් අපවෙත හඬගා පවසන මේ සත්‍යය පණිවුඩය දෙස අවංකවම බැලීමට තවමත් උනන්දුවන්නේ අප සුලු පිරිසක් පමනි. ප්‍රශ්ණය සැබෑවටම ඇත්තේ අපේ චෛතසිකය තුල ගැඹුරටම කිඳාබැසය: අපි අප කවුදැයි අපටම කියාගන්නා කතන්දර වලින් සැබෑවටම සිදුවන්නේ කුමක්දැයි විශ්වාස කිරීම වලක්වා ඇත. සෑම ශිෂ්ඨාචාරයකටම පදනම් ගත මිත්‍යාවක් පැවතින.අපේ එය වර්ධනයේ මිත්‍යාවයි.

'අවදිවීමේ සංසිද්ධිය' සරලවම නියෝජනය කරන්නේ සත්‍යයය සෙවීම, ආණ්ඩු හා දැවැන්ත ව්‍යාපාරයන්ගේ විනිවිද භාවය, ලෝකයේ සියලු මිනිසුන් සමග සාධාරණ හා යුක්තිසහගත සම්පත් බෙදාගැනීමක් පිලිබඳ බලාපොරොත්තු සහගත ප්‍රාර්තනාවන්ය. එසේම මිනිසුන්මත බලහත්කාරී පාලනය, බිය ගැන්වීම,  මෙහෙයවීම පටවන දේශපාලණික හා ව්‍යාපාරික න්‍යායපත්‍රයට පමනක් මෙහෙකරන "ප්‍රවෘත්ති" නිර්මානය කරන, සිය න්‍යායපත්‍රයට එරෙහි මත වාරනය කරන ඒකාකාරී මාධ්‍ය ඝෝශාවට එරෙහි විකල්ප හඬය. නිද්‍රාවෙන් අවදිවීමට ඔබට අසම්මතයයි සම්මත ප්‍රශ්න අසන්නට සිදුවෙනු ඇත. විචාරශීලීව සිතන්නට සිදු වෙනු ඇත. විවිදාකාරයෙන් විවිද අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් හසුරවනු ලැබූ ආයොජිත 'සත්‍යයන්' ගහන අද සමාජය තුල ඔබ දකින , අසන, කියවන සියල්ල විශ්වාස නොකිරීමට වගබලා ගත යුතුය. ඒවෙනුවට ඔබට මුනගැහෙන සෑම සහ සියලු තොරතුරක්ම ප්‍රශ්න කිරීමට ලක් කල යුතුය. එවිට තොරතුරු වලින් සන්නද්ධ වූ මනසින් හා විවෘත හදවතින් යුතු අපට එකතුවී ලෝකය නිද්‍රාවෙන් අවදි කල හැකි වෙනු ඇත.

‘The Ziestgeit Movement’ බ්ලොග් අඩවියට 'ෂෝන් බේකර්'විසින් රචිත ‘The wake up phenomenon’ ලිපියේ පරිවර්ථනයකි.